Pompa ciepła wysokotemperaturowa – co to jest i kiedy warto ją wybrać?

28 sierpnia 2025

Pompa ciepła wysokotemperaturowa to urządzenie zdolne pracować z temperaturą zasilania instalacji CO ≥ 60°C (często także 65–70°C dla CWU). To szczególnie ważne w modernizacjach domów z grzejnikami, które projektowo wymagają wyższych temperatur zasilania niż układy podłogowe/ścienne.

W praktyce spotykamy dziś dwie rodziny urządzeń:

  • Pompy średniotemperaturowe – do ~55°C (np. wiele układów split na R32 – jak Panasonic).
  • Pompy wysokotemperaturowe – powyżej 60°C (często urządzenia na R290 – propan).

Split, monoblok i hydrosplit – najważniejsze różnice

Split (np. Panasonic R32 do ~55°C)

  • Między jednostką zewnętrzną a wewnętrzną krąży czynnik chłodniczy (R32).
  • Na zewnątrz nie ma wody grzewczej, więc nie występuje ryzyko zamarznięcia rurociągów między jednostkami.
  • Montaż i serwis po stronie chłodniczej wymagają uprawnień F-gaz.

Monoblok

  • Cały układ chłodniczy w jednostce zewnętrznej; do budynku wchodzą rury z wodą CO.
  • Odcinki na zewnątrz niosą ryzyko zamarznięcia – konieczne są zawory antyzamrożeniowe i właściwa izolacja.

Hydrosplit

  • Rozwiązanie pośrednie: zewnętrzna jednostka skraplająca + hydrobox w budynku.
  • Połączenie wodne (podobnie jak w monobloku), więc wymagane są zabezpieczenia przeciwzamarzaniowe dla odcinków na zewnątrz.

Dlaczego pompy na propan (R290) są oferowane jako monoblok?

R290 (propan) jest czynnikiem palnym (A3). Prowadzenie instalacji chłodniczej z czynnikiem A3 przez wnętrze budynku (jak w klasycznym splicie) wiąże się z restrykcyjnymi ograniczeniami (m.in. limity napełnienia, strefy bezpieczeństwa, wymagania wentylacyjne). Dlatego producenci praktycznie zawsze oferują R290 jako monoblok – cały obieg czynnika pozostaje na zewnątrz, a do domu prowadzi się wodę z instalacji CO. To oznacza konieczność zabezpieczeń przed zamarzaniem na zewnątrz (zawory antyzamrożeniowe itd.). W splicie R32 na zewnątrz krąży czynnik chłodniczy, który nie zamarza, więc takiego ryzyka nie ma.

Kiedy pompa wysokotemperaturowa ma sens?

Warto rozważyć przede wszystkim, gdy:

  • modernizujesz budynek z grzejnikami i wymagana temperatura zasilania przekracza 55°C (zwłaszcza w mroźne dni),
  • potrzebujesz wysokich temperatur CWU (np. 60–65°C), również z myślą o okresowych cyklach anty-Legionella bez udziału grzałki.

Zwykle nie jest potrzebna, gdy:

  • masz układy średniotemperaturowe (podłogówka/ścienna/sufitowa lub nowoczesne grzejniki) działające komfortowo przy ≤ 55°C,
  • planujesz modernizację źródła ciepła wraz z dostosowaniem odbiorników (np. wymianę grzejników na większe/niskotemperaturowe – w sensie projektowym – aby zejść z wymaganej temperatury zasilania).

R32 vs R290 – co warto wiedzieć?

  • R32 (split, np. Panasonic do ~55°C) – świetny wybór do systemów średniotemperaturowych: podłogówka/ścienna lub grzejniki po modernizacji, gdy CO pracuje w widełkach 35–55°C. Brak ryzyka zamarzania rurociągów pomiędzy jednostkami.
  • R290 (propan, monoblok) – bardzo dobrze utrzymuje sprawność przy wyższych temperaturach (zwłaszcza CWU 50–60°C), ale woda z CO wychodzi na zewnątrz, więc wymagane są zawory antyzamrożeniowe i poprawne okablowanie/izolacje na zewnątrz.

Koszty ogrzewania: pompa ciepła split R32 vs monoblok R290 (propan)

Porównujemy roczne zużycie energii elektrycznej (kWh) dla domu 110 m² z poddaszem użytkowym i garażem (rok budowy 2014), ~15 cm styropianu na ścianach, ~20 cm wełny na poddaszu, okna U ≈ 1,3, grzejniki.

Porównamy dwie pompy: split R32 Panasonic 9 kW vs monoblok R290 Panasonic 9 kW.

Scenariusz A – Instalacja grzejnikowa

UrządzenieCOCWUSumaSCOP*
Split R32 (9 kW)3600 kWh/rok1500 kWh/rok5100 kWh/rok3,10
Monoblok R290 (9 kW)3600 kWh/rok1250 kWh/rok4850 kWh/rok3,20

* Uśrednienie dla ogrzewania i CWU – zgodnie z przyjętymi założeniami.

Wniosek: przy CWU propan zazwyczaj ma nieco lepszą sezonową sprawność (mniej kWh/rok), natomiast w CO różnice są nieznaczące.

Scenariusz B – Ten sam dom z ogrzewaniem podłogowym (CO do 35°C)

UrządzenieCOCWUSumaSCOP
Split R32 (9 kW)3000 kWh/rok1500 kWh/rok4500 kWh/rok3,6
Monoblok R290 (9 kW)3000 kWh/rok1250 kWh/rok4250 kWh/rok3,6

Wniosek: zarówno w domach z grzejnikami, jak i z ogrzewaniem podłogowym różnice w zużyciu na CO są niewielkie; przewaga R290 pojawia się najczęściej przy CWU (wyższe temperatury przygotowania).

Dlaczego R290 zwykle lepiej wypada na CWU?
Podgrzanie CWU do 50–60°C wymaga wyższej temperatury skraplania. Dlatego R290 dzięki właściwościom termodynamicznym częściej utrzymuje wyższy COP, czyli zużywa mniej kWh na tę samą ilość ciepła.

Jak wybrać w praktyce?

Rozważ split R32, gdy:

  • układ CO nie wymaga więcej niż ~55°C,
  • cenisz brak ryzyka zamarzania odcinków między jednostkami,
  • chcesz ograniczyć prace przy rurociągach wodnych na zewnątrz.

Rozważ monoblok R290, gdy:

  • potrzebujesz temperatur zasilania > 55°C (modernizacja budynku z grzejnikami),
  • zależy Ci na efektywnym przygotowaniu CWU 50–60°C,
  • akceptujesz fakt, że woda CO wychodzi na zewnątrz (wymagane są zawory antyzamrożeniowe, właściwe prowadzenie i izolacja rur, konfiguracja funkcji antyzamarzaniowych sterownika).

Podsumowanie

  • Wysokotemperaturowe pompy (≥ 60°C) mają największy sens w modernizacjach z grzejnikami i przy wyższych wymaganiach CWU.
  • Split R32 sprawdza się świetnie w układach średniotemperaturowych (do 55°C), oferując brak ryzyka zamarzania na trasie między jednostkami.
  • Monoblok R290 zwykle wygrywa ze spilotem R32 przy CWU, natomiast w CO różnice są niewielkie – zarówno w domach z grzejnikami, jak i z podłogówką.

Kraina OZE wykona bezpłatny wstępny audyt cieplny i dobierze najwłaściwsze rozwiązanie (R32 lub R290, split/monoblok/hydrosplit) do konkretnej instalacji i warunków montażowych w Państwa domu. Więcej o pompach ciepła przeczytasz także w naszym poprzednim artykule: https://krainaoze.pl/rodzaje-pomp-ciepla/ .

Fotowoltaika zimą w praktyce (10 kWp, Wrocław): ustawienie paneli, rozliczenia i tryb pracy
Zimą panele fotowoltaiczne pracują w innej geometrii słońca: Słońce wschodzi na południowym wschodzie i zachodzi na południowym zachodzie, porusza się nisko nad horyzontem, a promienie przez cały dzień nie padają prostopadle na moduły. Dlatego ustawienie na południe oraz większy kąt ...
Więcej
„Mój Prąd 6.0” dobiegł końca – co dalej?
Szósta odsłona programu „Mój Prąd” była wyjątkowa – po raz pierwszy nabór trwał ponad rok. Dzięki temu prosumenci zyskali komfortowy czas na zaplanowanie inwestycji i złożenie wniosku o dofinansowanie nie tylko na mikroinstalację fotowoltaiczną, ale również na magazyny energii e...
Więcej
Magazyny energii Wrocław – bezpieczeństwo i niezależność w czasach niepewności
Coraz częściej słyszymy o przerwach w dostawie prądu, przeciążeniach sieci energetycznych czy ryzyko blackoutu. W normalnych warunkach są to uciążliwości, ale w sytuacjach nadzwyczajnych – takich jak klęski żywiołowe, a nawet konflikty zbrojne – mogą stać się poważnym zagrożeni...
Więcej
Dobór wielkości magazynu energii w budynku
Dobrze dobrany magazyn energii zwiększa autokonsumpcję z PV, pozwala korzystać z prądu w nocy i może zapewnić zasilanie awaryjne. Pojemność warto dobrać na podstawie rzeczywistego zużycia oraz profilu produkcji instalacji fotowoltaicznej. Co wpływa na dobór pojemności? Za mały magazyn ...
Więcej
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram