W czasie rosnącego zainteresowania odnawialnymi źródłami energii montaż instalacji fotowoltaicznej zyskuje coraz większe grono zwolenników. Producenci, dystrybutorzy i firmy montażowe starają się nadążać za rosnącym popytem, ale bogactwo ofert na rynku nie ułatwia wyboru potencjalnym nabywcom.
O ile panele fotowoltaiczne można nazwać ciałem fotowoltaiki, to falownik jest jej sercem. Falownik (inwerter) przetwarza prąd stały (DC), uzyskiwany w ogniwach fotowoltaicznych, na prąd przemienny (AC), o napięciu 230 V i częstotliwości 50 Hz, płynący w domowej sieci elektrycznej. Fotowoltaika może pracować w systemie off-grid (niezależna od sieci energetycznej) lub on-grid (zsynchronizowana z lokalną siecią energetyczną). Warunki nasłonecznienia w Polsce sprawiają, że w półroczu ciepłym fotowoltaika generuje nadwyżki energii, które można sprzedać operatorowi sieci energetycznej. W okresie jesienno-zimowym produkcja energii w ogniwach fotowoltaicznych jest znacznie mniejsza, rośnie natomiast zapotrzebowanie na energię w gospodarstwie domowym. Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (tekst ujednolicony — Dz.U. 2020 poz. 261) inwestor może uzupełnić niedobór energii elektrycznej, pobierając ją z sieci dystrybutora. Przy rozliczeniu stosowana jest proporcja 100:80, czyli cena prądu sprzedawanego operatorowi jest o 20% niższa od ceny prądu pobieranego. Od sposobu korzystania z instalacji fotowoltaicznej zależy, jaki falownik do fotowoltaiki będzie zamontowany: wyspowy (off-grid), sieciowy (on-grid), czy hybrydowy (łączący w sobie cechy dwóch poprzednich).
Nawet dobry falownik do fotowoltaiki nie przetwarza całego prądu wytworzonego przez ogniwa fotowoltaiczne. Maksymalna ich sprawność (sprawność europejska) sięga 96-98%. Inwerter traci część energii na zamontowane w nim elementy pomiarowe i kontrolne oraz na dostosowanie instalacji do wymagań sieci energetycznej (NFC RfG). Przy projektowaniu instalacji fotowoltaicznej ważne jest, aby moc ogniw fotowoltaicznych przewyższała o 10-25% moc nominalną falownika, w zależności od ekspozycji paneli i kąta nachylenia dachu. Podawana przez producentów moc modułów fotowoltaicznych jest określana dla warunków standardowych, które w Polsce rzadko występują. Ponadto z każdym rokiem sprawność ogniw fotowoltaicznych minimalnie spada, tymczasem falownik pracuje najwydajniej przy maksymalnym obciążeniu. Na rynku urządzeń do instalacji fotowoltaicznych pojawiają się nowe marki i nowe, doskonalsze produkty, nie można jednoznacznie określić, jakiej firmy falownik do fotowoltaiki wybrać. Przy wyborze warto zwrócić uwagę na kilka parametrów. Należą do nich m.in.:
Trudno sobie wyobrazić, że instalacja fotowoltaiczna pracuje w warunkach idealnych, zbliżonych do laboratoryjnych. Nierównomierne nasłonecznienie i nagrzanie paneli może powodować powstawanie różnic wielkości wytwarzanego przez nie napięcia i natężenia prądu. Układ MPPT (Maximum Power Point Tracker), czyli układ śledzenia maksymalnego punktu mocy analizuje charakterystykę prądowo-napięciową paneli, tak by wykorzystać maksymalnie dostępną moc. W dobrych falownikach do fotowoltaiki ułożonej na dachu o skomplikowanej budowie lub mniej korzystnym położeniu względem słońca szybkość i skuteczność reagowania tego układu może zwiększyć efektywność instalacji nawet o 20%. Posiadacze dachów, w których nie jest możliwe ułożenie wszystkich paneli w identycznych warunkach nasłonecznienia, mogą wykorzystać mikroinwertery lub dowiedzieć się, jakiej firmy falowniki do fotowoltaiki wyposażone są w więcej niż jeden układ MPPT, z których każdy odpowiadałby za przekształcanie prądu z innej części instalacji.
Wybór inwerterów na rynku jest bardzo duży. Wśród firm, które zyskały dużą renomę i cieszą się zadowoleniem użytkowników, można wymienić niemiecką firmę SMA, austriacki Fronius, SolarEdge z Izraela oraz chińskie firmy Huawei, Growatt, Hoymiles i Sofar. Chiny są światowym potentatem w dziedzinie fotowoltaiki, dlatego obecność chińskich marek w zestawieniu głównych producentów nie powinna dziwić. Czołowe firmy prześcigają się w pomysłach, w jaki sposób przyciągnąć uwagę klientów dodatkowymi funkcjami, które oferuje ich sprzęt. Decydując się jakiej firmy falownik wybrać do fotowoltaiki we własnym domu, warto na te funkcje zwrócić uwagę. Nie wszystkie mogą być Państwu przydatne, a mają wpływ na cenę urządzenia. Pomocą może służyć doradca w wyspecjalizowanej firmie.
